Nội dung bài viết
Utility Token là gì?
Utility Token hay token tiện ích thường được phát hành trong đợt Initial Coin Offering (ICO) hoặc đợt Initial Dex Offering (IDO). Chủ sở hữu Token tiện ích được hưởng một số đặc quyền nhất định để đổi lấy giao dịch mua của họ, chẳng hạn như quyền truy cập vào các dịch vụ cụ thể hoặc phí được chiết khấu.
Ngoài ra, chủ sở hữu Token tiện ích có thể bỏ phiếu về đề xuất cải tiến của một ứng dụng phi tập trung (dApp) sắp tới. Tiêu chuẩn (hoặc mẫu) Token được sử dụng rộng rãi nhất cho Token tiện ích là tiêu chuẩn Token ERC-20 được phát triển trên mạng Ethereum.
Token tiện ích hoạt động như thế nào?
Hoạt động của Token tiện ích phụ thuộc vào loại Token mà bạn đang nói đến. Tuy nhiên, nhìn chung, Token tiện ích chỉ hoạt động trên hệ sinh thái cụ thể của chúng và được sử dụng để có quyền truy cập vào sản phẩm/dịch vụ hoặc để truy cập một số tính năng nhất định.
Một ví dụ điển hình về điều này là khi Starbucks tung ra Token tiện ích, chỉ có thể được sử dụng để thanh toán đồ uống tại nhà hàng của họ. Bây giờ, mặc dù điều này vẫn chưa xảy ra (chưa?), Token tiện ích Filecoin được sử dụng để giúp chủ sở hữu của nó sử dụng đối thủ cạnh tranh phi tập trung của Dropbox và Google Drive.
Do đó, nhìn chung có rất ít việc sử dụng Token tiện ích ngoài phạm vi ảnh hưởng của dự án mà nó liên kết.
Ví dụ về Token tiện ích
Utility Token phục vụ các chức năng nhất định trong mạng tiền điện tử tương ứng. Dưới đây là một vài ví dụ:
Token ERC-20 được các nhà quảng cáo sử dụng làm phương tiện thanh toán cho các dịch vụ khác nhau trên trình duyệt Brave. Người dùng có thể kiếm được phần thưởng BAT khi xem quảng cáo mua BAT và bán chúng trên các sàn giao dịch phi tập trung.
Chainlink là một oracle blockchain được xây dựng trên mạng Ethereum. Oracle là một dịch vụ kết nối blockchain với các nguồn bên ngoài để nhập dữ liệu theo thời gian thực. LINK là Token ERC-20 và Token tiện ích của mạng oracle Chainlink. LINK thưởng cho các nhà khai thác mạng vì đã truy xuất dữ liệu và nhiều dịch vụ khác, biến nó thành huyết mạch của ứng dụng đó.
Governance Token là gì?
Governance Token hay Token quản trị là một loại tiền điện tử nhằm mục đích dân chủ hóa việc quản lý các ứng dụng phi tập trung (dApps) và các giao thức dựa trên blockchain khác.
Để các ứng dụng và nền tảng thực sự được phân cấp, các nhóm sáng lập và nhà phát triển phải trao quyền kiểm soát một phần hoặc toàn bộ dự án của họ cho cộng đồng người dùng phân bổ toàn cầu tương ứng của họ.
Trao quyền kiểm soát có nghĩa là cho phép cộng đồng đề xuất và/hoặc bỏ phiếu về các quyết định quan trọng ảnh hưởng đến tương lai của giao thức, chẳng hạn như cách chi tiêu quỹ kho bạc và những tính năng giao thức mới nào sẽ được triển khai.
Token quản trị cho phép cộng đồng có tác động trực tiếp đến việc quản lý chiến lược của một dự án tiền điện tử.
Để đảm bảo chỉ những thành viên trung thực của cộng đồng mới tham gia vào quá trình này, Token quản trị cung cấp quyền biểu quyết cho chủ sở hữu của chúng. Thông thường, một Token quản trị tương đương với một phiếu bầu – nghĩa là những người có số lượng Token quản trị lớn hơn sẽ có khả năng tác động đến hướng đi tương lai của dự án nhiều hơn so với những người có ít Token hơn.
Token quản trị hoạt động như thế nào?
Vì vậy, Token quản trị cung cấp cho bạn quyền biểu quyết trong quá trình ra quyết định của dự án DAO, DApp hoặc DeFi, nhưng điều này hoạt động như thế nào? Câu trả lời khác nhau tùy theo từng dự án, nhưng trong hầu hết các trường hợp, hợp đồng thông minh sẽ đảm bảo rằng việc bỏ phiếu có thể diễn ra và phiếu bầu được tính tự động.
Một số dự án sẽ chỉ bỏ phiếu cho những vấn đề cấp bách nhất hoặc bầu ra một “hội đồng” có thẩm quyền ra quyết định, trong khi các dự án khác hoàn toàn phân cấp việc ra quyết định, chọn bỏ phiếu cho mọi thứ, từ cập nhật thiết kế đến đại tu mã.
Ví dụ: một số Token quản trị, như Arbitrum, cũng có tính năng chia sẻ doanh thu, trong đó chủ sở hữu Token sẽ nhận được một phần phí do dự án tạo ra.
Ví dụ về Token quản trị
Curve DAO, một trong những ứng dụng DeFi hàng đầu, sử dụng Token quản trị CRV để hỗ trợ quản trị trên chuỗi. Ra mắt vào năm 2020, CRV cho phép người dùng tham gia vào quá trình ra quyết định, chẳng hạn như xác định sự phát triển trong tương lai của nền tảng và các lệnh thị trường tự động.
Decentraland là một nền tảng Metaverse sử dụng Token LAND để đại diện cho các thửa đất ảo. Token MANA, tiền điện tử gốc của Decentraland, được sử dụng cho các giao dịch trong nền tảng. Mô hình quản trị phi tập trung của Decentraland cho phép người dùng bỏ phiếu cho các quyết định lập kế hoạch dựa trên phần tài sản ảo của họ.
Sự khác biệt giữa Token quản trị và Token tiện ích
Mặc dù Token quản trị cho phép bạn tham gia vào quá trình ra quyết định của một dự án tiền điện tử và – trong một số trường hợp – nhận được một phần doanh thu do dự án tạo ra, Token tiện ích tồn tại để trả phí hoặc truy cập một số sản phẩm hoặc dịch vụ nhất định.
Theo nghĩa này, chúng là hai token hoàn toàn khác nhau và mọi người mua chúng vì những lý do rất khác nhau. Nói chung, mọi người đầu tư vào Token quản trị vì họ tin tưởng vào một dự án, muốn đóng góp cho tương lai của dự án đó và kỳ vọng giá trị của Token sẽ tăng lên.
Mọi người mua Token tiện ích vì nhiều lý do khác nhau, nhưng nhiều người mua chỉ đơn giản mua tiền xu vì họ cần nó để trả phí hoặc truy cập sản phẩm hoặc dịch vụ. Một phần nhỏ hơn người đầu tư vào Token tiện ích để đầu cơ vào sự tăng trưởng của người dùng, điều mà họ hy vọng cũng sẽ dẫn đến tăng giá.
Về bản chất, giá trị của Token quản trị dựa trên chất lượng của dự án mà chúng có liên quan đến, trong khi giá trị của Token tiện ích bắt nguồn từ mức độ liên quan và sự quan tâm đến dự án. Cuối cùng, nó phụ thuộc vào nhu cầu, nhưng nhu cầu được tạo ra vì những lý do hơi khác nhau. Do đó, việc lựa chọn loại Token của bạn sẽ phụ thuộc vào cách tiếp cận thị trường tiền điện tử của bạn.
Cảm ơn sự theo dõi và đón đọc của các bạn. Đừng quên, mọi thắc mắc về thị trường tiền kỹ thuật số, vui lòng liên hệ đội ngũ Support của Fiahub 24/7.
Freelancer Marketing và Content Creator với gần 10 năm kinh nghiệm; trong đó có khoảng hơn 3 năm làm việc trong mảng Blockchain với vai trò Dịch Thuật và Copywriter.
Với kiến thức sâu rộng cùng khả năng diễn giải để những thuật ngữ công nghệ khó hiểu trở nên gần gũi hơn với người đọc. Lê Hoàng đảm nhiệm những bài viết trong chuyên mục "Từ Điển Crypto" và "Hướng Dẫn Người Mới" tại Fiahub Blog
