ETF Solana tại Mỹ có thể thay đổi cục diện dòng vốn và hành vi nhà đầu tư như thế nào — cùng những chỉ số cần theo dõi để biết liệu Solana có thể vượt mặt Ether.
- Xem thêm: Mua SOL bằng VNĐ tại Fiahub
Nội dung bài viết
Bối cảnh: Cuộc đua ETF giữa Ether và Solana
Ethereum (ETH) đang có lợi thế rõ ràng trong cuộc đua ETF. Các quỹ ETF giao ngay đầu tiên của Ether đã bắt đầu giao dịch tại Mỹ vào ngày 23/7/2024, thu hút khoảng 107 triệu USD dòng vốn ròng chỉ trong ngày đầu, mở đường cho nhà đầu tư tiếp cận thông qua các tài khoản môi giới và hưu trí truyền thống.
Tuy nhiên, Solana (SOL) đang nhanh chóng thu hẹp khoảng cách. Sàn Chicago Mercantile Exchange (CME) đã thông báo ra mắt hợp đồng tương lai Solana vào ngày 17/3/2025 và quyền chọn (options) dự kiến ra mắt vào 13/10/2025. Bên cạnh đó, Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC) vào tháng 9/2025 đã thông qua “chuẩn niêm yết chung” (generic listing standards), giúp các sàn dễ dàng niêm yết các sản phẩm ETF hàng hóa kỹ thuật số khác ngoài Bitcoin và Ether.
Ngoài Mỹ, Solana đã được giao dịch trong các sản phẩm đầu tư được quản lý như 21Shares (châu Âu) và 3iQ (Canada). Do đó, câu hỏi đặt ra là: Liệu ETF Solana tại Mỹ có thể tạo ra làn sóng dòng vốn đủ mạnh để SOL vượt trội hơn ETH về cả giá và nền tảng cơ bản hay không?
ETH ETF đã thay đổi điều gì – và điều gì chưa?
Khi ETF giao ngay của Ether được niêm yết vào tháng 7/2024, thị trường chứng kiến hơn 1 tỷ USD khối lượng giao dịch trong ngày đầu tiên, tuy nhiên vẫn thấp hơn đáng kể so với sự bùng nổ của Bitcoin ETF hồi tháng 1.
Dòng vốn ETF ETH kể từ đó diễn biến tuần hoàn – có giai đoạn tăng mạnh rồi lại xuất hiện các đợt rút vốn. Đến giữa năm 2025, dòng vốn quay trở lại với nhiều tuần liên tiếp ghi nhận dòng tiền ròng dương, nâng tổng tài sản quản lý (AUM) của các quỹ tiền mã hóa.
ETF đã giúp mở rộng khả năng tiếp cận Ether cho nhà đầu tư tổ chức và các cố vấn tài chính (RIA), nhưng không loại bỏ được chu kỳ biến động vốn có của thị trường crypto.
Một yếu tố đáng chú ý: các ETF ETH tại Mỹ chưa hỗ trợ staking, khiến lợi nhuận bị giới hạn so với việc nắm giữ ETH trực tiếp. SEC vẫn đang xem xét các đề xuất bổ sung staking, nhưng tính đến tháng 10/2025, chưa có quyết định nào được thông qua. Nếu điều này thay đổi, sức hấp dẫn của ETF ETH sẽ tăng mạnh.
Solana hiện tại
Trong quý II/2025, Solana ghi nhận hơn 271 triệu USD doanh thu mạng lưới, dẫn đầu toàn bộ các blockchain Layer-1 (L1) và Layer-2 (L2) ba quý liên tiếp. Dữ liệu tháng 6 cho thấy Solana đạt số lượng ví hoạt động hàng tháng ngang với tất cả các L1 và L2 khác cộng lại — phản ánh cường độ sử dụng cao.
Đáng chú ý, tháng 1/2025, mạng Solana xử lý 59,2 tỷ USD giao dịch stablecoin P2P, phục hồi mạnh từ mức thấp cuối năm 2024. Tổng lượng USDC trên Solana đạt 9,35 tỷ USD, trong khi tổng cung stablecoin toàn mạng tăng gấp đôi trong hai tháng đầu năm, từ 5,2 lên 11,7 tỷ USD.
Tuy nhiên, Ethereum vẫn chiếm khoảng 60% giá trị stablecoin luân chuyển, cho thấy Solana vẫn trong giai đoạn mở rộng chứ chưa chiếm ưu thế.
Các lợi thế cạnh tranh của Solana đến từ phí giao dịch cực thấp (dưới 0,01 USD), thời gian khối 400 mili-giây và tốc độ xử lý cao, giúp nó trở thành trung tâm giao dịch DEX và hợp đồng vĩnh viễn (perpetual futures) – đồng thời là điểm nóng cho làn sóng memecoin năm 2025.
Tuy nhiên, vẫn tồn tại hai rủi ro chính:
- Độ tin cậy: Solana từng gặp sự cố ngừng hoạt động 5 giờ vào ngày 6/2/2024, cần khởi động lại toàn mạng.
- Pháp lý: SEC từng ám chỉ Solana có thể bị xem là “chứng khoán chưa đăng ký”, khiến môi trường pháp lý của Solana vẫn còn phụ thuộc chính sách.
ETF Solana tại Mỹ sẽ thay đổi điều gì?
Nếu được phê duyệt, ETF Solana (SOL ETF) sẽ tạo bước ngoặt lớn:
- Mở rộng tiếp cận: Các cố vấn tài chính (RIA) và nhà đầu tư hưu trí có thể đầu tư trực tiếp thông qua môi giới truyền thống.
- Tăng thanh khoản: Các sản phẩm phái sinh như hợp đồng tương lai và quyền chọn trên CME sẽ giúp nhà tạo lập thị trường phòng hộ, giữ giá ETF sát với giá trị tài sản ròng (NAV).
- Khung pháp lý thuận lợi: “Generic listing standards” mới giúp ETF Solana có khả năng được niêm yết nhanh hơn, ít rào cản hơn.
- Tín hiệu quốc tế: Các ETF Solana ở Canada (SOLQ) và châu Âu (ASOL) đã chứng minh rằng nhà đầu tư tổ chức quan tâm đến SOL trong khuôn khổ quản lý chặt chẽ.
Solana có thể vượt trội hơn Ether không?
Kịch bản tích cực (6–12 tháng sau phê duyệt):
Nếu ETF Solana ra mắt đúng thời điểm và ghi nhận dòng vốn ròng mạnh ngay từ đầu, SOL có thể vượt ETH về lợi suất ngắn hạn. Hai yếu tố chính hỗ trợ kịch bản này là:
- Tiếp cận rộng hơn từ các RIA và quỹ đầu tư truyền thống.
- Hạ tầng thị trường hoàn thiện nhờ CME cung cấp hợp đồng tương lai và quyền chọn, giúp thanh khoản ổn định.
Kịch bản cơ bản:
ETF Solana dù có thể ra mắt thành công, nhưng dòng vốn có thể dao động theo tâm lý thị trường, không duy trì được nhịp tăng dài hạn. Ether vẫn có lợi thế cơ cấu, với hệ sinh thái trưởng thành, cộng đồng nhà phát triển sâu rộng và độ quen thuộc cao trong giới tổ chức.
Kịch bản tiêu cực:
Nếu tiến trình phê duyệt bị trì hoãn hoặc quy định thay đổi, dòng vốn ETF có thể yếu, khiến SOL khó vượt ETH. Ngoài ra, các nhà tạo lập thị trường có thể hạn chế quy mô giao dịch, dẫn đến thanh khoản kém và chênh lệch giá lớn hơn.
Những tín hiệu cần theo dõi
Khi ETF Solana được phê duyệt, ba nhóm dữ liệu chính sẽ quyết định liệu SOL có thể vượt Ether hay không:
- Dòng vốn ETF: Các đợt tạo và mua lại (creations/redemptions) có duy trì đều đặn không?
- Hoạt động phái sinh: Khối lượng mở (open interest) và giao dịch quyền chọn trên CME có tăng trưởng bền vững?
- Chỉ số on-chain: Số người dùng hoạt động, doanh thu mạng, dòng stablecoin và số lượng nhà phát triển có tiếp tục tăng sau khi ETF ra mắt không?
Nếu tất cả những yếu tố này cùng tăng, Solana có cơ hội thực sự vượt trội hơn Ether. Tuy nhiên, ETH vẫn là chuẩn mực của thị trường, với khả năng thu hút hàng tỷ USD qua ETF và giữ vị thế vững chắc trong danh mục đầu tư tổ chức.
Tóm lại, ETF Solana có thể là chất xúc tác mở rộng thị trường, nhưng khả năng vượt Ether phụ thuộc không chỉ vào dòng tiền đầu tư, mà còn vào mức độ chấp nhận và ứng dụng on-chain bền vững.
Linh Bùi là một nhà sáng tạo nội dung, chuyên gia nghiên cứu trong lĩnh vực tài chính nói chung và tiền điện tử nói riêng. Với mong muốn chia sẻ các tuyến bài viết chuyên về kiến thức, cập nhật tin tức về thị trường tài chính tại Việt Nam và trên toàn cầu, Linh Bùi đã và đang tham gia với vai trò biên tập viên/người sáng tạo nội dung tại một số nền tảng, sàn giao dịch như Fiahub, BeInCrypto, Mitrade, Finixio, Dr.Localize… Trong mỗi bài viết của mình, Linh Bùi đều mong muốn đơn giản hóa các khái niệm tài chính liên quan, giảm thiểu rào cản gia nhập cho độc giả, đặc biệt là những người mới tham gia.
