Decentralised Compute (tính toán phi tập trung) kết hợp tiền điện tử và AI lại với nhau. Các giao thức tính toán phi tập trung đang tìm cách tận dụng sức mạnh tính toán chưa sử dụng trong thế giới của chúng ta, xây dựng các mô hình nguồn mở thông qua việc khuyến khích tính toán hoặc hướng tới tương lai nơi các mô hình AI có thể được tạo ra theo cách cơ sở.
Nội dung bài viết
Điện toán phi tập trung là gì?
Mạng điện toán phi tập trung sử dụng công nghệ blockchain để cung cấp dịch vụ điện toán theo cách phân tán và an toàn. Thay vì dựa vào máy chủ trung tâm hoặc trung tâm dữ liệu, mạng này phân phối các tác vụ điện toán trên nhiều nút, cho phép xử lý song song và tăng cường khả năng mở rộng.
Mạng điện toán phi tập trung mang lại một số lợi thế chính cho những người phát triển các giải pháp trí tuệ nhân tạo (AI), chẳng hạn như:
Hiệu quả về chi phí: Mặc dù có thể cần nhiều máy hơn, nhưng các mạng này tận dụng các nguồn tài nguyên nhàn rỗi và rẻ tiền trên toàn thế giới, giúp giảm đáng kể chi phí bằng cách truy cập vào các khả năng lưu trữ và điện toán chưa được sử dụng hết.
Khả năng phục hồi trước kiểm duyệt: Một lợi ích quan trọng của mạng điện toán phi tập trung là khả năng chống lại kiểm duyệt, đóng vai trò là biện pháp đối phó với sự tập trung ngày càng tăng của quá trình phát triển AI trong một số ít các công ty công nghệ lớn.
Sử dụng tài nguyên: Các mạng này nhằm mục đích khai thác sức mạnh điện toán chưa được khai thác trên toàn cầu, thúc đẩy việc tạo ra các mô hình nguồn mở thông qua việc khuyến khích tính toán.
Thị trường mạng máy tính phi tập trung đã chứng kiến sự tăng trưởng đáng kể kể từ năm 2023, được thúc đẩy bởi sự quan tâm ngày càng tăng đối với AI và những tiến bộ đáng kể trong lĩnh vực AI. Sự gia tăng hoạt động này thể hiện rõ qua sự gia tăng đáng kể về vốn hóa thị trường của các token mạng máy tính phi tập trung, tăng vọt 507% trong năm qua.
Trong giai đoạn này, Render Network đã đạt được vốn hóa thị trường cao nhất, vượt quá 4,19 tỷ đô la Mỹ. Trong khi đó, Akash Network đã trải qua sự tăng trưởng đáng kể nhất, tăng từ 487 triệu đô la vào tháng 2 năm 2023 lên 1,3 tỷ đô la hiện nay — tăng 1.217%.
Token tính toán phi tập trung hoạt động như thế nào?
Có ba loại mới nổi trong các mạng tính toán phi tập trung hiện nay, chủ yếu là tính toán phi tập trung, đào tạo máy học phi tập trung (ML), cũng như máy học không kiến thức (zkML) và bộ đồng xử lý.
Điện toán phi tập trung
Mạng điện toán phi tập trung khai thác các tài nguyên điện toán chưa sử dụng như Bộ xử lý đồ họa (GPU) và thiết lập các thị trường điện toán mở. Các mạng này chủ yếu tập trung vào việc phát triển và cung cấp cơ sở hạ tầng giải phóng nguồn cung cấp GPU và sức mạnh tính toán khổng lồ, cho phép mọi người trên toàn cầu trở thành nhà cung cấp tài nguyên.
Render Network và Akash Network nổi bật là hai trong số các giải pháp điện toán phi tập trung hàng đầu hiện có. Họ tự tách biệt mình bằng cách cung cấp độc quyền các dịch vụ GPU, được cung cấp bởi mạng lưới GPU phân tán.
Đào tạo ML phi tập trung
Ngoài thị trường điện toán rộng lớn hơn, một số mạng đặc biệt dành riêng cho khía cạnh đào tạo về học máy (ML), đây là một ứng dụng chuyên biệt trong lĩnh vực AI rộng lớn hơn. Nó bao gồm việc phát triển các chương trình máy tính có khả năng đưa ra quyết định tự chủ. ML cụ thể liên quan đến các chương trình học cách đưa ra các quyết định này dựa trên dữ liệu mà chúng xử lý, hoạt động độc lập.
Trong khuôn khổ này, ‘mô hình’ đề cập đến các chương trình thực hiện các quyết định này và ‘đào tạo’ là quá trình mà các mô hình này tiếp thu kiến thức. Bittensor và Gensyn là hai dự án đáng chú ý tập trung cụ thể vào đào tạo ML.
ZKML
ZkML là sự kết hợp giữa các kỹ thuật ML và AI với bằng chứng Zero-Knowledge (ZK), cho phép xác minh các mô hình ML và thuật toán phức tạp mà không tiết lộ chi tiết hoặc dữ liệu đào tạo cơ bản.
Ngày nay, các giải pháp zkML tập trung vào việc xác minh suy luận thay vì giai đoạn đào tạo (chủ yếu là do tính phức tạp về mặt tính toán của việc xác minh đào tạo trong mạch), đưa bằng chứng ZK vào phần suy luận của mô hình ML. Nhiều loại hệ thống ZK đã được phát triển, mặc dù trong hầu hết các trường hợp, ZK trong zkML thường đề cập đến ZK-SNARKS.
Các loại token tính toán phi tập trung phổ biến nhất là gì?
1. Render Token (RNDR)
Ra mắt vào năm 2020, Render Network cung cấp một trong những mạng GPU phân tán lớn nhất trên toàn cầu, với hơn 100.000 nhà điều hành nút (nhà cung cấp dịch vụ kết xuất GPU) trong danh sách chờ. Mạng này tạo điều kiện cho các khả năng kết xuất AI và 3D tiên tiến, nhờ GPU phi tập trung cung cấp các tài nguyên tính toán vô giá.
Đối với những người sáng tạo (khách hàng) cần thêm sức mạnh tính toán để kết xuất các cảnh của họ, Render Network (RNDR) kết nối họ với các nhà điều hành nút, những người nhận được token RNDR để đổi lấy sức mạnh GPU của họ. Là một token ERC-20, RNDR đóng vai trò then chốt đối với hoạt động của mạng, được cả người sáng tạo và nhà điều hành nút yêu cầu.
2. Golem Network (GLM)
Golem Network (GLM) là một thị trường tính toán phi tập trung, thiết lập một mạng ngang hàng (P2P) nơi chủ sở hữu ứng dụng và người dùng có thể thuê tài nguyên từ máy của các nhà cung cấp khác. Một phần trong tầm nhìn của họ là tạo ra một siêu máy tính toàn cầu cung cấp sức mạnh tính toán có thể mua được thông qua mạng lưới máy tính phân tán toàn cầu. Để chứng minh khả năng của Golem Network, các nhà nghiên cứu đã có thể cho thuê 20.000 lõi CPU để mô phỏng hơn 11 tỷ phản ứng hóa học.
Golem Network đang khuếch đại nỗ lực mở rộng hệ sinh thái và phát triển cơ sở hạ tầng vật lý phi tập trung cho các nhà phát triển nguồn mở và các công ty AI, chủ yếu thông qua Chương trình thử nghiệm GPU Beta. Token GLM đóng vai trò quan trọng trong mạng vì đây là phương thức thanh toán chính và lưu trữ giá trị trên mạng. Nó cũng được sử dụng trong hệ thống phần thưởng để khuyến khích các nhà cung cấp.
3. Akash Network (AKT)
Akash Network (AKT) là một nền tảng điện toán đám mây phi tập trung nguồn mở cung cấp khả năng xử lý và lưu trữ phi tập trung cho người dùng đang tìm kiếm các giải pháp thay thế cho Google và Amazon Web Services (AWS). Nền tảng này có Akash ML, một siêu đám mây dành cho AI được thiết kế để cung cấp quyền truy cập phi tập trung và mở vào mặt hàng được săn đón nhiều nhất dành cho GPU học máy.
Vào tháng 12 năm 2023, Akash Network đã công bố Akash Chat, phiên bản riêng của họ về một giải pháp thay thế ChatGPT chạy trên phiên bản mã nguồn mở của mô hình ChatGPT (mô hình ngôn ngữ lớn mã nguồn mở Mistral-7B). AKT là Token đa tiện ích của Akash Network được sử dụng cho mục đích quản trị, bảo mật, khuyến khích và trao đổi giá trị trong mạng.
4. Giao thức NEAR (NEAR)
Giao thức NEAR được NEAR Collective tạo ra như một nền tảng điện toán đám mây do cộng đồng điều hành có thể đạt tới 100.000 giao dịch mỗi giây (tps). Nó cũng có các địa chỉ có thể đọc được bằng con người và quy trình tích hợp đơn giản hơn cho các nhà phát triển ứng dụng phi tập trung (dApp).
Token gốc, NEAR, đóng vai trò là phương tiện trao đổi cốt lõi trong hệ sinh thái của nền tảng và chủ yếu được các trình xác thực sử dụng để đặt cược; NEAR được phân phối dưới dạng phần thưởng cho các trình xác thực này để đổi lấy việc phục vụ mạng.
5. Internet Computer (ICP)
Internet Computer (ICP) là mạng blockchain công cộng kết hợp sức mạnh của từng máy tính thành một vũ trụ liền mạch. Nó được thiết kế để lưu trữ các hợp đồng thông minh được xây dựng trên một giao thức phi tập trung tiên tiến, được gọi là Giao thức máy tính Internet (ICP). Token gốc của nó, ICP, là một Token tiện ích có nhiều chức năng.
Là một Token quản trị, ICP có thể được đặt cược để thực hiện các quyền quản trị đó. Là một Token tiện ích, nó có thể được đốt để có được ‘chu kỳ’; điều này đóng vai trò như khí đốt để tính toán và lưu trữ trong các hợp đồng thông minh dạng hộp. Ngoài ra, Token ICP cũng có thể được đúc để thưởng cho các nhà cung cấp ‘máy nút’ vì đã cung cấp khả năng tính toán và lưu trữ, cộng với việc được sử dụng để tham gia vào các giao dịch hoán đổi phi tập trung.
Vậy là chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu về Decentralised Compute và các thức hoạt động của nó. Đừng quên, mọi thắc mắc về thị trường tiền kỹ thuật số vui lòng liên hệ đội ngũ Support của Fiahb 24/7.
Freelancer Marketing và Content Creator với gần 10 năm kinh nghiệm; trong đó có khoảng hơn 3 năm làm việc trong mảng Blockchain với vai trò Dịch Thuật và Copywriter.
Với kiến thức sâu rộng cùng khả năng diễn giải để những thuật ngữ công nghệ khó hiểu trở nên gần gũi hơn với người đọc. Lê Hoàng đảm nhiệm những bài viết trong chuyên mục "Từ Điển Crypto" và "Hướng Dẫn Người Mới" tại Fiahub Blog
