Được đánh giá là một trong những đối thủ cạnh tranh đáng gờm của Ethereum, Lisk có những thứ mà bản thân Ethereum không có được. Đó là gì, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu trong bài này nhé.
Nội dung bài viết
Những thông tin tổng quan về dự án Lisk
Lisk là gì?
Lisk được biết đến là một dự án trên nền tảng blockchain. Nó cho phép:
- Các nhà phát triển khác xây dựng ứng dụng của riêng họ trên phần sidechain được liên kết với mạng Lisk.
- Các nhà phát triển viết các ứng dụng phân quyền bằng ngôn ngữ Javascript (thời gian đầu) và TypeScript (sau này).
Để giúp các nhà phát triển xây dựng ứng dụng của riêng họ thì Lisk cung cấp cho họ một giao diện dễ sử dụng và một hệ sinh thái đầy đủ tính năng. Hiểu một cách đơn giản thì Lisk giống như một nền tảng, trên đó có sẵn hết các công cụ cần thiết rồi. Nhà phát triển có thể tự mình tạo ứng dụng, kiếm tiền từ ứng dụng đó và sử dụng toàn bộ tài nguyên hiện có của Lisk như việc lưu trữ, các node máy tính, hay các hợp đồng thông minh.
Lisk giúp giải quyết vấn đề gì của blockchain?
Thời điểm ra mắt, Lisk nhận thấy một điều là chưa có một nền tảng nào từ trước đến nay cho phép các nhà phát triển triển khai blockchain đồng thời xây dựng các ứng dụng trên blockchain của riêng họ bằng ngôn ngữ Javascript.
Cơ chế hoạt động và vận hành của Lisk
Mục tiêu của Lisk là hỗ trợ các nhà phát triển có thể xây dựng các ứng dụng của riêng họ trên nền tảng blockchain. Tuy nhiên điều này xảy ra một rào cản là nếu như số lượng ứng dụng nhiều, ứng dụng nặng thì nó có thể ảnh hưởng đến hoạt động của blockchain chính. Do đó phương án của Lisk là tạo ra sidechain và các nhà phát triển sẽ tạo ứng dụng trên phần sidechain này.
Để việc các ứng dụng vừa có thể chạy trên sidechain một cách dễ dàng và vừa có thể liên kết được với blockchain chính thì Lisk sử dụng thuật toán PoS (Proof of Stake) thay vì PoW (Proof of Work) như trên Bitcoin.
Ngoài ra, JavaScript là ngôn ngữ lập trình được Lisk lựa chọn để tạo ra các ứng dụng. Vì tại thời điểm đó (năm 2016) đây là ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất nên nó khiến cho các nhà phát triển dễ dàng tạo ứng dụng hơn. Bản thân Lisk cũng cung cấp các công cụ cần thiết để các nhà phát triển xây dựng ứng dụng của mình ở cả phần back-end và front-end thông qua bộ công cụ Lisk App SDK.
Ưu điểm và nhược điểm của Lisk
Dự án Lisk hình thành và phát triển sau Bitcoin nên nó cũng có một số ưu và nhược điểm riêng. Cụ thể:
Ưu điểm
- Sidechain: Đây là một sự cải tiến rõ rệt của dự án này. Lisk không cho phép nhà phát triển tạo ứng dụng trên nền tảng blockchain chính như Ethereum hay NEO. Vì khi số lượng ứng dụng nhiều và nặng sẽ khiến blockchain bị quá tải. Việc sử dụng sidechain là một phương pháp hay giúp giảm tải cho phần blockchain chính.
- Hỗ trợ tối đa cho các nhà phát triển: Lisk cung cấp gần như tất cả mọi thứ cần thiết để bạn có thể tạo được một ứng dụng trên nền tảng blockchain của riêng mình. Chính vì vậy nên bạn sẽ không cần phải lo lắng về việc lựa chọn ngôn ngữ lập trình hay bất cứ thứ gì khác nữa. Điều bạn quan tâm duy nhất là thiết kế những tính năng cho ứng dụng của mình mà thôi.
Nhược điểm
- Độ phổ thấp: Hiện tại độ phổ của Lisk vẫn còn ít. Cái này chắc sẽ cần thêm thời gian để Lisk tăng độ phổ đối với ngươi dùng.
Đội ngũ phát triển của Lisk
Tại website chính thức của Lisk chúng ta sẽ dễ dàng nhận thấy một dòng thông tin là Development contractor: Lightcurve GmbH. Sau khi tìm hiểu thì mình biết được Lightcurve chính là đơn vị đứng đằng sau và cũng là đội ngũ phát triển của chính dự án này.
Lightcurve là đơn vị phát triển dự án Lisk – – Nguồn: Lisk.io
Lightcurve là một công ty tư vấn về lĩnh vực blockchain có trụ sở tại Đức. Max Kordek và Olliver Beddows là hai thành viên sáng lập của Lisk, đồng thời cũng giữ chức vụ Chủ tịch và Phó chủ tịch tại Lightcurve. Đến thời điểm mình viết bài này thì toàn team đang có 27 người, trong đó:
- Development: 12 người.
- Research: 5 người.
- Marketing: 4 người.
- Operation: 4 người.
- Business development: 2 người.
So với thời điểm đầu thì số lượng thành viên trong team có giảm đi 3 người. Tuy nhiên với số lượng 27 người thì mình nghĩ cũng đủ để xây dựng và phát triển theo roadmap mà Lisk đã đề ra trước đó.
Hai thành viên sáng lập của Lisk là Chủ tịch và Phó chủ tịch của Lightcurve – Nguồn: Lightcurve
Theo một số nguồn thông tin mình có tham khảo được thì trong team của Lisk có hai thành viên thuộc nhà Ethereum là Charles Hoskinson (cựu CEO của Ethereum) và Steven Nerayoff (cựu cố vấn của Ethereum). Hai người này được cho là đã tư vấn cho Lisk rất nhiều dựa trên những kinh nghiệm họ có được tại Ethereum. Nhưng tiếc là khi mình kiểm tra trong danh sách 27 thành viên của Lisk thì lại không thấy hai người này. Có thể là họ đã nghỉ hoặc là không muốn được nhắc tên để tránh những lời điều tiếng không hay từ cộng đồng có thể gây hại cho cả Lisk và Ethereum. Các bạn quan tâm có thể cập nhật toàn bộ thông tin về đội ngũ của Lisk tại đây: https://lightcurve.io/about-us?positions=.
Những thông tin tổng quan về đồng tiền điện tử của dự án Lisk
Lisk phát hành đồng tiền của riêng mình lần đầu tiên vào ngày 24/5/2016 thông qua hình thức ICO. Dưới đây là một số thông tin về đồng coin của Lisk:
Thông tin cơ bản
Bảng thông tin cơ bản về đồng LSK
| Tiêu chí | Mô tả |
| Ký hiệu | LSK |
| Website | https://lisk.io/ |
| Thứ hạng | #60 |
| Vốn hoá thị trường | $144,747,257 |
| Tổng nguồn cung ở thời điểm tháng 7/2020 | 140,747,912 LSK |
| Mức giá | $1,16 |
| Tỷ lệ lạm phát | Xuống còn 1,74% trong năm thứ 15 kể từ khi phát hành. |
| Thông tin được cập nhật theo Coinmarketcap ngày 17/7/2020 |
Kế hoạch phân bổ token
Tại thời điểm ra mắt tháng 5/2016 Lisk phát hành với 100 triệu token. Trong đó được phân bổ chi tiết như sau:
Vì đồng coin của Lisk không có nguồn cung cố định nên nó sẽ có sự lạm phát xảy ra. Theo tính toán của Lisk, mức lạm phát sẽ giảm về 1,74% trong năm thứ 15 kể từ khi được phát hành.
Đồng LSK được dùng để làm gì?
LSK được sử dụng để thanh toán phí giao dịch trên blockchain Lisk. Ngoài ra nó được dùng để làm phần thưởng khối.
Cách để kiếm được đồng LSK
Lisk sử dụng thuật toán PoS thay vì PoW như Bitcoin. Do đó chúng ta không thể kiếm được đồng LSK theo hình thức đào (mining). Chúng ta có một số cách sau để kiếm được đồng tiền này.
- Mua bán tại các sàn giao dịch tiền điện tử có hỗ trợ niêm yết đồng LSK.
- Tham gia xác thực giao dịch để nhân được phần thưởng khôi.
Sàn giao dịch đồng LSK
Các sàn giao dịch niêm yết đồng LSK
Ví điện tử lưu trữ đồng LSK
LSK là một dạng đồng Altcoin do đó chúng ta có thể dễ dàng lưu chúng thông qua ví nóng hay ví lạnh như những đồng Altcoin khác.
Tuy nhiên Lisk khuyến khích người dùng lưu trữ đồng LSK trên chính các ví do họ phát hành. Lisk hiện có hai ví chính thức. Ứng dụng cho máy tính có tên Lisk Desktop và ứng dụng di động được gọi là Lisk Mobile – chúng có sẵn trên cả thiết bị iOS và Android.
Lisk đưa ra lời khuyên nên sử dụng ví chính thức của họ để lưu trữ token LSK. Họ cho rằng đây là cách an toàn nhất để truy cập token LSK của bạn.
Mức phí giao dịch của đồng LSK
Hiện tại mức phí giao dịch Lisk đang áp dụng như sau:
- Outgoing transaction: 0.1 LSK
- Second passphrase: 5 LSK
- Delegate registration: 25 LSK
- Voting: 1 LSK một vòng vote per voting round (33 vote có thể được tạo ra trong mỗi vòng vote)
- Multi-sig: 5 LSK mô thành viên
Mất bao lâu để một giao dịch đồng LSK được xác nhận?
Tại Lisk, một khối (block) mới được tạo ra cứ sau mười giây. Xác nhận đầu tiên thường xuất hiện trong vòng vài giây, ngay sau khi được nhúng vào một khối. Khối này càng cũ, giao dịch càng trở nên bất biến và có thể được coi là hợp lệ. Lisk đưa ra lời khuyên nên đợi ít nhất sáu khối cho các giao dịch nhỏ hơn và toàn bộ vòng cho các giao dịch lớn hơn.
Phần thưởng khối
Ban đầu Lisk phát hành là 100.000.000 LSK. Kể từ khi ra mắt blockchain Lisk vào tháng 5 năm 2016, các cá nhân tham gia đang được khuyến khích bảo mật nó. Ưu đãi này là một phần của mọi khối mới và không thể thay đổi. Nó được gọi là phần thưởng khối.
Thời gian đầu phần thưởng khối bắt đầu với 5 LSK cho mỗi khối mới, thuật toán đằng sau giảm nó mỗi năm xuống 1 LSK. Đến tháng 10/2020 phần thưởng khối này sẽ giảm xuống còn 1LSK và nó sẽ duy trì tỷ lệ này mãi mãi.
Lisk sẽ giảm phần thưởng khối xuống còn 1 LSK vào tháng 10/2020
Có nên đầu tư vào đồng LSK
Lisk là dự án duy nhất mình thấy họ cập nhật một cách thường xuyên nhất về tình hình hoạt động, tài chính rồi roadmap phát triển theo từng tháng. Về vấn đề này thì Lisk mình thấy là số 1. Tuy nhiên hãy cùng điểm qua một số ý khác nữa nhé.
Điểm mạnh
- Thường xuyên cập nhật thông tin về dự án, lộ trình phát triển, chi phí vận hành theo từng tháng. Tại đây bạn sẽ biết hiện tại dự án đang đến giai đoạn nào, tháng gần nhất họ tiêu hết bao nhiêu tiền … Mô hình hỗ trợ phát triển của Lisk không mới, điển hình là có Ethereum và Neo đã làm rồi. Nhưng cách tiếp cận của Lisk khá hay (dùng sidechain). Nên đây cũng được xem là điểm mạnh của nó.
Điểm yếu
- Vẫn cần nhiều thời gian hơn nữa để chứng minh giải pháp của minh.
Kết luận
Về quan điểm cá nhân thì mình nghĩ đồng LSK là một đồng tiền đáng để chúng ta quan tâm. Từ giải pháp cho đến kế hoạch và các ghi chép hàng tháng đều cho thấy đội ngũ của họ khá nghiêm túc trong dự án này. Đương nhiên vẫn có rủi ro là họ cố tình làm vậy thì mình không nói.
Kết luận chung
So với Ethereum và NEO thì Lisk có những thế mạnh riêng của nó trong phân khúc cung cấp giải pháp hỗ trợ các nhà phát triển xây dựng ứng dụng trên nền tảng blockchain. Đương nhiên so với Ethereum thì Lisk còn cần phải phát triển nhiều hơn nữa.
Tuy nhiên về tương lai xa thì bạn hoàn toàn có thể quan tâm và nghiên cứu thêm về Lisk và đồng LSK của nó. Hãy theo dõi kỹ hơn về lộ trình phát triển, số lượng người dùng và các cột mốc mà Lisk đề ra để có thể quyết định đúng đắn. Mình hi vọng với những thông tin vừa rồi sẽ hữu ích cho bạn để tham khảo và đưa ra quyết định đầu tư của riêng mình.
