Cốt lõi của blockchain là một tập hợp các quy tắc chi phối cách thức các giao dịch được thực hiện và ghi lại trên mạng. Các quy tắc này được gọi là giao thức blockchain. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu giao thức blockchain là gì, chúng hoạt động như thế nào và ý nghĩa của chúng trong hệ sinh thái blockchain.
Nội dung bài viết
Giao thức (Protocol) là gì?
Trong thế giới công nghệ, Protocol (Giao thức) giao thức là một tập hợp các quy tắc cho phép các thiết bị điện tử giao tiếp và trao đổi dữ liệu với nhau. Nó tạo thành cơ sở của phần mềm cung cấp năng lượng cho mạng, cho phép mạng hoạt động hiệu quả. Giao thức không dành riêng cho công nghệ blockchain; chúng tồn tại ở nhiều dạng khác nhau và được sử dụng trong các ứng dụng khác nhau.
Ví dụ, giao thức HTTP và HTTPS được sử dụng để tạo điều kiện thuận lợi cho giao tiếp trang web trên Internet. Tương tự như vậy, TCP/IP và DNS là các giao thức khác hỗ trợ các ứng dụng Internet. Giao thức đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo các ứng dụng Internet hoạt động trơn tru.
Giao thức Blockchain là gì?
Giao thức blockchain là một tập hợp các quy tắc chi phối cách thức các giao dịch được thực hiện và ghi lại trên mạng blockchain. Các giao thức này đảm bảo rằng mạng an toàn, minh bạch và chống giả mạo. Tiền điện tử như Bitcoin và Ethereum dựa vào các giao thức blockchain để duy trì tính toàn vẹn của các giao dịch của chúng.
Ví dụ, giao thức Bitcoin chỉ định các quy tắc quản lý mạng Bitcoin. Nó sử dụng mạng ngang hàng cho phép các cá nhân thực hiện các giao dịch tài chính mà không cần sự tham gia của bên thứ ba đáng tin cậy. Các giao dịch được xác minh bởi các nút mạng thông qua mật mã và được ghi lại trong sổ cái phân tán công khai, tức là blockchain.
Tương tự như vậy, giao thức Ethereum dựa trên các hợp đồng thông minh tự động hóa các giao dịch khi đáp ứng các tham số nhất định. Hợp đồng thông minh cho phép những người tham gia giao dịch với nhau mà không cần đến một cơ quan trung ương đáng tin cậy.
Giao thức Blockchain hoạt động như thế nào?
Giao thức Blockchain hoạt động bằng cách cho phép tạo ra một sổ cái phân tán ghi lại tất cả các giao dịch được thực hiện trên mạng. Mỗi khối trên blockchain chứa một hàm băm mật mã của khối trước đó, tạo ra một chuỗi dữ liệu không thể phá vỡ. Sau khi một giao dịch được ghi lại trên blockchain, giao dịch đó không thể bị thay đổi, đảm bảo tính toàn vẹn của mạng được duy trì.
Giao thức Blockchain sử dụng mật mã để bảo mật các giao dịch và đảm bảo rằng chỉ những bên được ủy quyền mới có thể truy cập vào mạng. Các giao thức đảm bảo rằng tất cả các giao dịch đều được xác thực bởi các nút mạng và chỉ những giao dịch đáp ứng các tiêu chí đã chỉ định mới được thêm vào blockchain. Các giao thức cũng chỉ định phần thưởng được trao cho những người khai thác xác thực các giao dịch trên mạng.
Tầm quan trọng và lợi ích của các giao thức (Protocol) blockchain là gì?
Các giao thức blockchain đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái blockchain bằng cách đảm bảo rằng mạng an toàn, minh bạch và chống giả mạo. Chúng cho phép các giao dịch được thực hiện mà không cần đến một cơ quan trung ương đáng tin cậy, đảm bảo rằng mạng được phân cấp.
Các giao thức blockchain cũng đảm bảo rằng các giao dịch được xác thực theo cách minh bạch và hiệu quả, loại bỏ khả năng gian lận và tham nhũng.
Các lợi ích của các giao thức blockchain bao gồm tăng cường bảo mật, minh bạch và hiệu quả. Chúng cho phép xử lý giao dịch nhanh hơn, giảm phí giao dịch và cho phép tạo ra các ứng dụng mới chạy trên blockchain.
Các loại giao thức khác nhau
- Giao thức bằng chứng công việc (PoW): Đây là loại giao thức blockchain phổ biến nhất. Nó liên quan đến việc các thợ đào cạnh tranh để giải một bài toán phức tạp, người chiến thắng sẽ được thêm một khối mới vào blockchain và nhận được phần thưởng. Bitcoin là một ví dụ về blockchain sử dụng giao thức PoW.
- Giao thức Proof of Stake (PoS): Không giống như PoW, giao thức PoS không yêu cầu thợ đào phải giải các bài toán phức tạp. Thay vào đó, giao thức này chỉ định quyền thêm một khối mới vào blockchain dựa trên số lượng tiền điện tử mà thợ đào nắm giữ. Thợ đào nắm giữ càng nhiều tiền điện tử thì khả năng họ được chọn để thêm một khối mới vào blockchain càng cao. Ethereum là một ví dụ về blockchain sử dụng giao thức PoS.
- Giao thức Delegated Proof of Stake (DPoS): Giao thức này tương tự như PoS, nhưng thay vì chỉ định quyền thêm một khối mới dựa trên số lượng tiền điện tử mà thợ đào nắm giữ, giao thức này chỉ định quyền dựa trên số phiếu bầu mà thợ đào nhận được từ những người tham gia mạng khác. Thợ đào có càng nhiều phiếu bầu thì khả năng họ được chọn để thêm một khối mới vào blockchain càng cao. EOS là một ví dụ về blockchain sử dụng giao thức DPoS.
- Giao thức Byzantine Fault Tolerance (BFT): Giao thức này được thiết kế để cho phép các blockchain tiếp tục hoạt động ngay cả khi có các nút độc hại hoặc các nút không hoạt động bình thường. Giao thức BFT hoạt động bằng cách đảm bảo rằng tất cả các nút trong mạng đồng ý về thứ tự các giao dịch và khối được thêm vào blockchain. Hyperledger Fabric là một ví dụ về blockchain sử dụng giao thức BFT.
- Giao thức Directed Acyclic Graph (DAG): Giao thức này được thiết kế để cho phép thông lượng giao dịch cao và khả năng mở rộng. Thay vì sử dụng các khối, blockchain dựa trên DAG sử dụng cấu trúc đồ thị để lưu trữ và xác nhận các giao dịch. Các giao dịch được xác nhận bởi các giao dịch khác trong đồ thị, cho phép thông lượng giao dịch cao. IOTA là một ví dụ về blockchain sử dụng giao thức DAG.
- Giao thức Hybrid: Một số blockchain sử dụng giao thức lai, kết hợp các tính năng của nhiều giao thức. Ví dụ: blockchain Ripple sử dụng giao thức lai kết hợp các yếu tố của giao thức PoW và BFT.
Một số giao thức khác đã xuất hiện, một số chạy trên blockchain Ethereum. Các giao thức mới này đã mở đường cho sự phát triển của các dịch vụ tài chính chạy bằng blockchain. Tại Bitpowr, chúng tôi đã tạo ra một hệ sinh thái thống nhất và theo mô-đun gồm một số giao thức blockchain mà các doanh nghiệp có thể tích hợp ngay lập tức để khởi chạy và vận hành các dịch vụ tài chính hỗ trợ blockchain của họ.
Cảm ơn sự theo dõi của các bạn. Đừng quên, mọi thắc mắc vui lòng liên hệ đội ngũ Support của Fiahub 24/7.
Freelancer Marketing và Content Creator với gần 10 năm kinh nghiệm; trong đó có khoảng hơn 3 năm làm việc trong mảng Blockchain với vai trò Dịch Thuật và Copywriter.
Với kiến thức sâu rộng cùng khả năng diễn giải để những thuật ngữ công nghệ khó hiểu trở nên gần gũi hơn với người đọc. Lê Hoàng đảm nhiệm những bài viết trong chuyên mục "Từ Điển Crypto" và "Hướng Dẫn Người Mới" tại Fiahub Blog
